Türkiye Sosyal Ekonomik Siyasal Araştırmalar Vakfı (TÜSES), kurumsal olarak Türkiye demokrasisine katkı sağlamaya çalışan, bunu çok seslilik ilkelerini gözeterek yapan ve kuruluş tarihi itibariyle de Türkiye’nin ilk düşünce kuruluşlarından biridir. TÜSES, adında yer alan sosyal, ekonomik, siyasal konularda raporlar ve kitaplar hazırlar, toplantı ve konferanslar düzenler, projeler üretir ve uygular.
TÜSES, kuruluşundan bugüne kadar değişik konularda yaptığı atölye çalışmalarını, proje ve araştırmalarını panel, konferans ve yayınlarını kamuoyu ile paylaşmış, zaman zaman da siyasi parti temsilcilerinin katıldığı toplantılar düzenlemiştir. TÜSES bugüne kadar yaptığı çalışmalar ve vakıf senedindeki düzenleme gereğince de partiler üstü bağımsız bir sivil toplum kuruluşu olduğunu hep göstermiştir.
Örnek vermek gerekirse; 2014’te “Cumhurbaşkanlığı Seçiminin, Parlamenter Sisteme Etkileri” başlıklı bir konferans düzenlediğimizde AK Parti, CHP, MHP ve HDP temsilcilerini bir masada buluşturmuştuk.
15-17 Aralık 2017’de yaptığımız “Bir Arada Yaşamanın ve Barışın İmkanlarını Aramak” temalı Ortadoğu Konferansı’na da yazılı ve sözlü olarak açılış konuşması yapmak üzere tüm siyasi partileri davet etmiştik.
Yine 21 Aralık 2019’da Daron Acemoğlu’nun konuşmacı olduğu “Dar Koridor- Daron Acemoğlu ile Küresel Ekonomide Devri Alem” konferansına TBMM’deki 6 siyasi partinin yetkililerinin katılması için çağrı yapmış ve aynı zamanda bu partilerin İstanbul il başkanlarına davet göndermiştik.
TÜSES, Türkiye’yi daha iyi bir geleceğe taşıyacak, 12 Eylül’ün izlerini toplumsal yaşamdan silecek demokratik bir anayasa için bugüne kadar paydaşlarıyla birlikte çok sayıda toplantı yaptı. Bu toplantılara siyasi parti ve sivil toplum kuruluşu temsilcileri kurumsal veya bağımsız kimlikleri ile davet edildi.
Düşünce kuruluşlarının anayasa gibi toplum hayatını birincil derecede ilgilendiren bir konuda, düşünüp tartışması ve görüşlerini bildirmesi çok doğaldır ve gereklidir. Bunu mümkün olan en geniş mutabakatla yapmak da önemlidir. Böyle bir konuda, kendi alanında uzman kişilerin yer aldığı çalışma grupları oluşturmak, kamuoyuna açık toplantılar yapmak da tüm düşünce kuruluşlarının varlığının gereğidir.
Son günlerde farklı siyasal hesapların sonucu olarak ortaya çıkan bazı haber ve yorumlarda, geçmişteki bir çalışmamızın bu bağlamdan koparılarak başka yerlere çekilme çabasına girilmesi nedeniyle konuya açıklık getirmekte yarar görüyoruz
TÜSES, ‘Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin kabul edilişinin birinci yılında sorunlar ve çözüm önerilerini tartışmak için ‘sistem arayışları temeli’ üzerinden bir çalışma başlatılmasına karar vermiş ve gerekli girişimleri yapmıştır.
Ancak tartışmalarda geçen biçimiyle, TÜSES’in koordinatörü olduğu bir anayasa taslağı çalışması yapılmamıştır. Sadece akademisyenlerin, farklı siyasi düşüncede olan kanaat önderlerinin, sivil toplum kuruluşu temsilcilerinin ve siyasi partilerin konuyla ilgili kişilerin katıldığı; yapılacak sempozyumun perspektifinde anayasanın temel ilkelerinin nasıl olması gerektiğinin konuşulduğu ayrıca sempozyumun içeriğinin ve formatının görüşüldüğü toplantılar gerçekleştirilmiştir.
Yapılan toplantılar sonucunda, 4 Mayıs 2018’de şu konularda 4 oturumlu bir sempozyum yapılması planlanmıştı:
TBMM’de bulunan 6 siyasi partiye; AK Parti, CHP, HDP, MHP, İYİ Parti ve Saadet Partisi’ne bu sempozyumun açılış toplantısına katılarak, partilerinin anayasal süreçlerle ilgili değerlendirmelerini paylaşmaları talebini içeren birer davet yazısı yazılmış, ancak sayın Cumhurbaşkanının 18 Nisan’da erken seçim açıklamasını yapması nedeniyle, bu etkinliğin düzenlenmesinden vazgeçilmiştir.
Yaşanılan tartışma ve bazı kişilerle, yayın organlarının suçlamaları, TÜSES’in yaptığı çalışmaların ve yapmak istediklerinin ne kadar değerli ve önemli olduğunu göstermektedir.
TÜSES olarak önümüzdeki günlerde “Sistem Arayışlarını Yeniden Konuşmanın Zamanı” diyecek; tüm siyasi aktörler,sivil toplum kuruluşları ve konunun uzmanı bilim insanları ile birlikte, tüm toplumsal ve sosyal kesimlerin iradesinin vücut bulacağı, bir arada ortak yaşamın temel belgesi olan bir toplumsal sözleşmenin ilkelerini tartışmak ve demokratik bir Anayasa’nın oluşumuna katkı sağlamak için çalışmalara başlayacağız.
Kamuoyuna saygıyla duyurulur.
TÜSES Vakfı Başkanı
Celal Korkut Yıldırım
